dziwaczny, poważny i niemy

"W działaniu twórczym, mimo całej jego powagi, tkwi coś dziwaczengo, pisanie zaś o działalności twórczej jest równie dziwaczne, jeżeli bowiem w ogóle można mówić o istnieniu procesu niemego, to jest nim właśnie proces twórczy. Dziwaczny, poważny i niemy. A jednak istnieją istotne przyczyny, dla których warto zastanowaić się nad działalnością twórczą, przyczyny bynajmniej nie natury praktycznej, te bowiem nie mogą być powodem, a jedynie usprawiedliwieniem. Powodem jest odwieczne, właściwe humaniście poszukiwanie godności ludzkiej. Każde nowe dokonanie może nadać człowiekowi jeszcze wyższą rangę.
(...)
Znakiem rozpoznawczym twórczego przedsięwzięcia będzie dla mnie takie działanie, którego wynikiem jest skuteczne zdziwienie. Treść zdziwienia może być tak rozmaita, jak rozmaite są ludzkie przedsięwzięcia.
(...)
Triumf skutecznego zdziwienia polega na tym, że otwiera przed nami perspektywy oryginalnego przeżywania świata. Może zresztą jest to tylko odmiana definicji skutecznego zdziwienia. Jeśli istotnie tylko o to chodzi, to niech mi będzie wolno dodać, że to w tym znaczeniu życie najgłębiej naśladuje sztukę, a natura naukę. Potęga dzieł twórczych polega na ich zdolności wprowadzania nowego porządku w doświadczenie i sposoby myślenia."

Jerome S. Bruner, Poza dostarczone informacje, ss. 361-363.